Mit normalności. Trauma, choroba i zdrowienie w toksycznej kulturze

"All my relations. (...) Wspomniane pozdrowienie w moim pojęciu odnosi się do wielowymiarowych więzi jednostki z całym światem, w tym z ludźmi - od bliskich po obcych, od żywych do dawno zmarłych przodków - a także ze skałami, roślinami, ziemią, niebem i całym stworzeniem. Pradawne kultury od dawna rozumiały, że istniejemy tylko w relacji ze wszystkim, wszystko na nas wpływa i my wpływamy na wszystko."

Gabor Maté jest lekarzem, wybitnym mówcą i autorem światowych bestsellerów w temacie uzależnień, traumy i kondycji emocjonalnej współczesnego społeczeństwa. Pochodzi z Budapesztu, z rodziny węgierskich Żydów. Obecnie mieszka w Kanadzie. W swoich publikacjach często wraca do doświadczeń ze swojego dzieciństwa, ukazując zależność między przeżytą traumą a stanem zdrowia. W swojej najnowszej książce, zatytułowanej "Mit normalności. Trauma, choroba i zdrowienie w toksycznej kulturze"  (napisanej wraz ze swoim synem, Danielem Maté) autor analizuje rozumienie "normalności" w naszym społeczeństwie. Obala mity dotyczące przyczyn chorób autoimmunologicznych i poddaje analizie wpływ jakości życia społecznego na zdrowie.

"Autoimmunizacja jest równoznaczna z atakiem układu odpornościowego na organizm, którego powinien bronić. Konkretna postać choroby zależy od tego, jakie tkanki lub narządy staną się celem tego niszczycielskiego wewnętrznego buntu."

"Choroba jest wynikiem wielu pokoleń cierpień, sytuacji społecznej, uwarunkowań kulturowych, traum z dzieciństwa oraz spoczywającego na fizjologii ciężaru stresu i przeszłości emocjonalnej, a wszystko to łączy się ze środowiskiem fizycznym i psychicznym."

Gabor Maté, bazując na dziesięcioleciach doświadczeń klinicznych, przedstawia tezę, że wiele współczesnych dolegliwości fizycznych i psychicznych ma swoje korzenie w ukrytych traumach i nierozwiązanych problemach emocjonalnych, które są ignorowane przez presję "normalności" narzucaną przez naszą kulturę. Taki stres, który jest nieprzepracowany, a czasem nawet nieuświadomiony, zbiera żniwo w postaci dolegliwości psychicznych i fizycznych. Według autora, choroba stanowi konsekwencję naszego życia, konsekwencję naszego myślenia o sobie i konsekwencję doświadczeń zebranych od początku naszego życia. Gabor Maté zrywa z dualizmem ciało-umysł, pokazując nierozerwalny związek między naszymi doświadczeniami emocjonalnymi, zwłaszcza z dzieciństwa, a stanem fizycznym.  

"Rola choroby jako nauczyciela polega na tym, że prowadzi ona ludzi do zakwestionowania wszystkiego, co myśleli i czuli na swój temat, oraz do pozostawienia tylko tych cech, które służą pełni istnienia."

Autor poświęca wiele uwagi definicji i zrozumieniu traumy, rozszerzając ją poza klasyczne rozumienie jednorazowych, wstrząsających wydarzeń. Wskazuje na "małe t" traumy, czyli chroniczne doświadczenia odrzucenia, braku uwagi czy niezrozumienia w dzieciństwie, które subtelnie, lecz destrukcyjnie wpływają na naszą psychikę i fizjologię.  Gabor Maté pokazuje jak stres, trauma i brak poczucia bezpieczeństwa wpływają na nasz układ odpornościowy, hormonalny i nerwowy, prowadząc do autoagresji, chorób autoimmunologicznych, nowotworów czy problemów z sercem. Demaskuje, jak normy społeczne, często nieświadomie, zmuszają nas do odcinania się od prawdziwych potrzeb i emocji, co prowadzi do wewnętrznych konfliktów i cierpienia. 

"Nim rozwiniemy w sobie zdolność do uczestniczenia w konstruowaniu naszego wszechświata, świat kształtuje nas. Za pośrednictwem jakiego medium? Na początku poprzez ciała, umysły i stany naszych rodziców, którzy sami podlegają wpływom zewnętrznego świata i historii poprzednich pokoleń."

"Mit normalności" to niesamowita książka, która zmienia sposób myślenia o zdrowiu i chorobie. To nie jest lekka lektura, ale jej wartość jest nieoceniona. Gabor Maté pisze z głęboką empatią i klarownością, przeplatając naukowe fakty z poruszającymi historiami pacjentów. Ta książka to wezwanie do przebudzenia, do kwestionowania narzuconych norm i do poszukiwania autentycznego zdrowia, które zaczyna się od zrozumienia i uzdrowienia naszych wewnętrznych ran. To nie jest typowy poradnik, ale głęboka analiza, która rzuca wyzwanie naszym fundamentalnym założeniom na temat zdrowia i choroby we współczesnym społeczeństwie. Publikacja stanowi bogactwo wiedzy i doświadczeń autora. Gorąco zachęcam do lektury.

"Trauma nie jest tym, co ci się przydarza, lecz tym, co dzieje się w tobie."

"Nie ma winy tam, gdzie nie ma wyboru."

Tego autora polecam również publikację Kiedy ciało mówi nie. Koszty ukrytego stresu