Moja mroczna Vanesso

"Kiedy się poznaliśmy, ja miałam piętnaście lat, Strane - czterdzieści dwa, prawie idealne trzydzieści lat różnicy. Tak właśnie wtedy myślałam. Że różnica jest idealna. Lubiłam tę matematykę, trzy razy mój wiek, łatwo wyobrażałam sobie trzy Vanessy wpasowujące się w niego: jedna owinięta wokół jego mózgu, druga wokół serca, trzecia zamieniona w stan ciekły i krążąca w jego żyłach."

 

Debiut literacki Kate Elizabeth Russell pt. "Moja mroczna Vanesso" podejmuje bardzo trudną tematykę, jaką jest wykorzystywanie seksualne młodych dziewcząt. Główną bohaterkę - Vanessę poznajemy, kiedy jest już dorosłą kobietą. Ma trzydzieści dwa lata. Książka rozpoczyna się w momencie, gdy toczy się proces wobec jej dawnego nauczyciela - Jacoba Strane'a. Został on oskarżony o molestowanie seksualne nieletnich uczennic szkoły, w której uczy. Od pierwszych stron ta powieść wzbudza silne emocje. Od początku również autorka nawiązuje do innych dzieł literatury, w szczególności do "Lolity" Vladimira Nabokova. Jacob Strane jest nauczycielem literatury amerykańskiej w liceum w Browick. Zaprasza Vanessę do udziału w kółku literackim. Wybiera dziewczynę wycofaną, skrytą, nieśmiałą, zamkniętą w sobie. Obserwuję ją i pomału osacza. Ta perfidna manipulacja jest stosowana przez niego, nie po raz pierwszy. I przynosi oczekiwane efekty.

 

"Nie chodziło o to, że jestem bardzo młoda, nie w jego przypadku. Nade wszystko pokochał mój umysł. powiedział, że mam inteligencję emocjonalną na poziomie geniusza, że mam talent literacki, że umiemy ze sobą rozmawiać, że może mi się zwierzyć. Że głęboko we mnie kryje się ciemny romantyzm, taki sam, jaki dostrzega w sobie. Że dopóki mnie nie poznał, nikt nie rozumiał tej jego mrocznej cechy." 

 

Akcja powieści toczy się na dwóch płaszczyznach czasowych. Mamy przed sobą dorosłą Vanessę, jest rok 2017 i wracamy wspomnieniami razem z bohaterką do jej lat szkolnych (2002-2007). Vanessa jest bardzo złożoną postacią. To, co przeżyła w młodości odbiło się na całym jej życiu. Jest samotna, uwikłana w nałogi, bez perspektyw na przyszłość. Egzystuje, wykonując marną pracę i rozpamiętując przeszłość. Broni swojego oprawcy. Nie chce dołączyć do oskarżeń wobec niego. Wierzy w to, że ją jedyną kochał. Wciąż nie dociera do niej skala krzywdy, jaką ten człowiek jej wyrządził. Jej stan psychiczny jest bardzo wnikliwie sportretowany. Odruchy obronne, jakie stosuje Vanessa, są wręcz podręcznikowe. Czasem jednak, w jej wspomnieniach pojawiają się przebłyski, które otwierają ranę na nowo. Te opisy szokują. Najbardziej jednak porusza postawa Vanessy wobec tego, czego doświadczyła. 

"Czasem wydaje mi się, że tylko o to mi chodzi, gdy kontaktuję się ze Strane'em - żeby go nawiedzać, wciągać w przeszłość, poprosić, by przywołał to, co kiedyś się wydarzyło. Sprawić, bym wreszcie ostatecznie zrozumiała to wszystko. bo ciągle tkwię w miejscu. Nie mogę ruszyć dalej."

 

Powieść Kate Elizabeth Russell nie czyta się łatwo. To skomplikowane studium psychiki kobiety, która została wykorzystana seksualnie. To bolesny temat. Jednocześnie to bardzo ważny głos w świecie literatury. Szczególnie dzisiaj, kiedy ruch #MeeToo nagłaśnia tematykę molestowania seksualnego kobiet, warto o tych sprawach mówić głośno. Wypowiedziana krzywda ma szansę szukać uzdrowienia i zadośćuczynienia. Wsparcie psychiczne w takich sprawach ma kluczowe znaczenie. Bohaterka powieści "Moja mroczna Vanesso" zaprzecza swojej traumie, tłumi ją w sobie i tym samym skazuje się na życie w zawieszeniu. Utknęła w przeszłości, której nie umie stawić czoła. To ją niszczy. Ta destrukcja jest toksyczna zarówno dla niej, jak i całego jej otoczenia. Nie potrafi nawiązać przyjaźni, nie jest w stanie zbudować żadnej więzi z drugim człowiekiem. Odrzuca terapię. Czytając tę książkę trzeba się nastawić na silne doznania emocjonalne. Można ją określić jako powieść psychologiczną. Pomimo trudnej tematyki czyta się ją z dużym zainteresowaniem. Mroczna, hipnotyzująca aura owija czytelnika szczelnie. Warto poddać się tej narracji i sięgnąć po ten ciekawy debiut literacki.