Efekt wioski

 "Począwszy od pierwszych chwil po narodzeniu, na każdym etapie życia i w każdym wieku kontakt z innymi ludźmi, a zwłaszcza z kobietami, wpływa na to, jak myślimy, komu ufamy i w co inwestujemy pieniądze. Wytworzone przez nas więzi społeczne determinują nasz poziom zadowolenia z życia, zdolności poznawcze oraz odporność na infekcje i choroby przewlekłe."

Susan Pinker jest psychologiem rozwojowym i felietonistką. Jej pierwsza książka, zatytułowana "Paradoks płci", zdobyła w 2008 roku, prestiżową nagrodę Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego. Jej kolejna publikacja "Efekt wioski. Jak kontakty twarzą w twarz mogą uczynić nas zdrowszymi, szczęśliwszymi i mądrzejszymi" stała się bestsellerem wydawniczym. To niesamowita książka. Autorka jasno wykazuje, że kontakty międzyludzkie są podstawową i niezbędną potrzebą człowieka. To stanowi o jakości naszego życia i samopoczucia. Potrzebujemy innych ludzi. Potrzebujemy wsparcia, dotyku, rozmowy. Tak nas ukształtowała ewolucja. Nie przetrwalibyśmy bez pomocy innych ludzi. W naszych mózgach, w tej kwestii, nic się nie zmieniło. Ta książka to wspaniała lektura. Ją po prostu trzeba przeczytać!

"Aby stworzyć to, co nazwałam efektem wioski, potrzebna jest społeczność prawdziwych przyjaciół, z którymi spotykamy się w realnym świecie."

Susan Pinker pisze o relacjach społecznych jakie są nam potrzebne do przetrwania. Bada odległe zakątki na świecie, gdzie występuje najwyższy współczynnik długowieczności. Analizuje kontakty międzyludzkie kobiet i mężczyzn. Odwołuje się do badań dotyczących problemu samotności we współczesnym świecie. Poddaje analizie funkcjonowanie społeczne osób chorujących na nowotwory i choroby przewlekłe. Udowadnia, że nawet introwertycy potrzebują kontaktu z drugim człowiekiem. Bada również relacje między ludźmi prowadzone za pośrednictwem mediów społecznościowych.

"Kilka tysięcy lat przed erą Facebooka rynek miejski był jedynym miejscem, gdzie można było przyjść po plotki, zakupy i przewodnictwo duchowe. Był ośrodkiem interakcji społecznych, zarówno publicznych, jak i prywatnych." 

Autorka udowadnia, że skłonność kobiet do pielęgnowania więzi towarzyskich jest jedną z głównych przyczyn dla których to, kobiety żyją dłużej niż mężczyźni. Oksytocyna, która wydziela się w naszym organizmie, gdy nawiązujemy i utrzymujemy wartościowe relacje z ludźmi przyczynia się do obniżenia stresu. Rozległa sieć znajomych i przyjaciół bardzo się opłaca dla naszego zdrowia. Ważna jest przynależność do wspólnoty. Kobiety od dawien dawna intuicyjnie wiedziały jak ważne są więzi międzyludzkie. Wspólne posiłki, gromadzenie rodziny i znajomych przy wspólnym stole to wciąż głównie domena kobiet.

"Jest wiele dowodów na to, że rytuał spożywania wspólnych posiłków zapewnia rodzinie stabilizację i wzmacnia poczucie przynależności w obliczu stresujących sytuacji, zwłaszcza istotnych zmian. Co ważniejsze, wspólne spożywanie posiłków jest przeżyciem intymnym, wyrazem trwałości rodzinnych relacji. Jest również - zarówno dla dzieci, jak i dla rodziców - codzienną okazją do opowiedzenia o tym, co się wydarzyło, i budowania więzi."

Susan Pinker dużo uwagi poświęca psychologii rozwojowej dzieci i młodzieży. Pisze o tym jak kontakt społeczny kształtuje mózg dziecka już od pierwszych chwil od narodzin. Bliskie więzi dziecka z innymi osobami kształtują jego sieci neuronowe. Bardzo ważny jest rytuał karmienia piersią i interakcja z matką. Noworodki od początku potrafią wyczuwać emocje swoich opiekunów i nawiązywać z nimi relacje społeczne. Dotyk i przytulanie mają dobroczynne skutki, zarówno dla dziecka, jak i dla matki. Niezwykle ważny jest bezpośredni kontakt rodzica z dzieckiem. To pozytywnie wpływa na zdrowy i harmonijny rozwój dziecka. 

"Nie ma wątpliwości: mózgi nowo narodzonych dzieci są przygotowane na wchodzenie w interakcje. Niemowlę nie tylko reaguje na rodziców, lecz również jest zaprogramowane na wychwytywanie drobnych sygnałów świadczących o dostrojeniu zachowania rodzica do dziecka."

Autorka mocno przestrzega nas przed bezrefleksyjnym zanurzeniem się w świecie technologii i w cyberprzestrzeni. Szczególnie w odniesieniu do najmłodszych odbiorców. Badania pokazują, że telewizyjne programy i bajki mają niewielką wartość edukacyjną, a mogą wpływać ujemnie na proces wczesnego uczenia się i rozwój mowy. Telewizja, gry i bajki ma komputerze wpływają na problemy z koncentracją i zaburzenia relacji społecznych. Mogą również prowadzić do poważnych uzależnień w przyszłości. Media społecznościowe wywołują często poczucie wyobcowania i wykluczenia u młodych ludzi. Świat wirtualny nigdy nie zastąpi prawdziwych relacji międzyludzkich.

"Sieci społecznościowe to towarzyska fikcja."

Każdy człowiek marzy, że spotka swoją "drugą połówkę", bratnią duszę, z którą będzie mógł wspólnie iść przez życie. Susan Pinker udowadnia, że małżeństwo jest wyjątkowym systemem wsparcia. Badania pokazują, że im większe zaangażowanie emocjonalne, tym większe korzyści. W dobrych małżeństwach partnerzy obniżają sobie nawzajem poziom stresu, ponadto mają duże szanse na szczęście i zdrowie. A przecież na tym na wszystkim zależy najbardziej w życiu.

 "Jeśli zaspokoimy naszą potrzebę znaczących kontaktów międzyludzkich, będziemy szczęśliwsi, zdrowsi, bardziej odporni na choroby i smutki. Dźwigane ciężary życiowe wydadzą nam się lżejsze i będziemy mieli w życiu rzadziej pod górkę - dosłownie! Autentyczne interakcje społeczne są siłą natury - wszyscy ich potrzebujemy w każdym dniu naszego życia."