Książki o ASERTYWNOŚCI

Każdy człowiek ma prawo do wyrażania siebie, prezentowania własnych opinii, potrzeb, uczuć, do obrony własnych racji,  bez lęku czy poczucia winy. Jednakże wielokrotnie zachowania asertywne są blokowane przez tak zwane kody kulturowe silnie zakorzenione w naszym społeczeństwie. Asertywność utożsamiana jest z odmową, z agresją, brakiem kultury, byciem aspołecznym. Szczególnie zachowania asertywne sprawiają trudność kobietom, wobec których wciąż narzucane są silne wzorce kulturowe. W rodzinie, gdy dziecko broni swoich racji często spotyka się z gwałtownym zakazem, w szkole również często hamuje się w uczniach umiejętność dochodzenia swoich praw i wyrażania opinii. Z taką blokadą wchodzimy w życie dorosłe, gdzie w pracy, w relacjach z bliskimi, z przyjaciółmi wciąż brak nam umiejętności otwartego wyrażania swoich potrzeb i obrony własnych racji. To w znaczący sposób blokuje nam rozwój osobisty i utrudnia relacje społeczne. Z pomocą przychodzi nam fachowa literatura, która w jasny i rzetelny sposób przybliży nam problematykę asertywności.

Autorką pierwszego polskiego podręcznika na temat asertywności pt. "Stanowczo, łagodnie, bez lęku" jest Maria Król-Fijewska. W taki oto sposób definiuje ona czym jest asertywność:

 

"Asertywność to umiejętność pełnego wyrażania siebie w kontakcie z inną osobą czy osobami. Zachowanie asertywne oznacza bezpośrednie, uczciwe i stanowcze wyrażenie wobec innej osoby swoich uczuć, postaw, opinii lub pragnień, w sposób respektujący uczucia, postawy, opinie, prawa i pragnienia drugiej osoby"

 

W tej z pozoru prostej definicji wyłania się jednak cały proces, który wielu z nam przysparza ogromne trudności. Asertywność jest głęboko powiązana z poczuciem godności i szacunku do samego siebie. Kiedy my sami w kontaktach z innymi ludźmi nie ustanowimy swoich praw, inni zrobią to za nas. Warto zatem poznać zasady i wykształcić w sobie umiejętności asertywne, by nie dać się wykorzystać i umieć bronić  własnej indywidualnej przestrzeni w kontaktach społecznych.

 

W ciekawy i przystępny sposób o  asertywności piszą Robert Alberti i Michael Emmons w książce pt. "Asertywność. Sięgaj po to, czego chcesz, nie raniąc innych". Na początku tej  publikacji zamieszczony jest kwestionariusz asertywności. Możemy się przekonać jak wyglądają nasze umiejętności w tym zakresie. Następnie autorzy prowadzą nas krok po kroku ucząc treningu asertywności. Poprzez wyznaczenie celów, poznanie zasad i definicji dochodzimy do praktycznych wskazówek zachowań asertywnych w codziennym życiu. Poprzez zmianę nawyków i zachowań w kontaktach społecznych, zmieniamy również sposób myślenia. To pozwoli nam opanować lęk i uczucie zdenerwowania w kontaktach z ludźmi. 

 

Kolejną propozycją do przeczytania jest książka Joanny Rajang pt. "Dojrzewanie do asertywności". Przedmiotem tej pracy jest analiza czynników wpływających w istotny sposób na poziom gotowości człowieka do prezentowania zachowań asertywnych. Publikacja skupia się na zagadnieniu asertywności z perspektywy psychologii, traktując asertywność jako metodę terapeutyczną bądź jako element treningu kompetencji osobistych. Autorka zwraca uwagę, że brak umiejętności asertywnych prowadzi do kumulowania reakcji lękowych i stresogennych. Poniższy cytat w pełni podsumowuje istotę i wagę  asertywności:

 

"(...) brak asertywności niesie za sobą poważne negatywne konsekwencje w funkcjonowaniu psychicznym i społecznym człowieka. Spowodować może obniżenie samooceny jednostki (...), a co za tym idzie odrzucenie społeczne oraz zahamowanie rozwoju indywidualnego człowieka".