Pomoc psychologiczna dla dzieci

Okrucieństwo wojny zawsze najdotkliwiej dotyka dzieci. Zagrożenie życia, ucieczka z domu, huk bombardowań, rozłąka z bliskimi osobami, strach i rozpacz - to scenariusz jaki rozgrywa się na naszych oczach. A jego uczestnikami są bezbronne dzieci. To, czego doświadczyły, już w nich zostanie, ale my dorośli, możemy próbować zagładzić skutki stresu pourazowego, jakiego doświadczyły. To jest nasz obowiązek, przyjść z pomocą, również psychologiczną. Książka "Pierwsza pomoc dla pokrzywdzonych dzieci" autorstwa Andreasa Krugera w przystępny sposób omawia, jak pomóc dziecku, które przeżyło traumatyczne wydarzenia. Andreas Kruger - jest specjalistą z dziedziny psychiatrii oraz współtwórcą metod postępowania wobec dzieci i młodzieży po urazach psychicznych.  Przeżycie traumy niesie z sobą zawsze obciążenie psychiczne i fizyczne. Istnieje przekonanie, że zajmowanie się dziećmi, które przeżyły traumę należny wyłącznie do specjalistów - psychologów - i to oczywiście słuszne założenie. Jednak mamy dzisiaj do czynienia z ogromnym kryzysem humanitarnym, pomagamy, przyjmujemy do swoich domów ofiary wojny, warto więc zdobyć podstawy wiedzy - jak udzielać pomocy psychologicznej. 

 

"Konieczność posiadania podstawowej wiedzy w dziedzinie udzielania pierwszej pomocy medycznej wydaje się więc czymś oczywistym. Dlaczego jednak tak niewiele wiemy na temat nagłych przypadków załamania się psychiki człowieka i możliwościach udzielenia wtedy pierwszej pomocy psychologicznej temu, kto znalazł się w takiej sytuacji? Taka wiedza - wiedza na temat funkcjonowania własnego "aparatu psychicznego" - jest szczególnie ważna dla dziecka, które przeżyło szok traumatyczny, kiedy to w jego głowie kłębią się nagle dramatyczne, sprzeczne ze sobą, niespokojne odczucia i myśli." 

 

 Wszystkie przeżycia traumatyczne związane są z przeżyciem straty. To lęk przed utratą życia, lęk przed śmiercią osób bliskich, lęk przed rozstaniem. To wiąże się z utratą zaufania i utratą poczucia bezpieczeństwa. Autor w pierwszej części książki przybliża nam wszystkie zasadnicze wiadomości dotyczące "traumy psychicznej". W następnej części omawiane są konsekwencje stresu traumatycznego przeżytego w dzieciństwie. 

 

"(...) dziecko, które przeżyło ciężki uraz psychologiczny, wykazuje ogólny niepokój, nadpobudliwość ruchową, zaburzenia zasypiania i snu nocnego, zaburzenia koncentracji, drażliwość, wahania nastrojów, agresywne reakcje impulsywne, skłonność do gwałtownych czynów. Dzieci cierpią z powodu takich swoich zachowań, ponieważ niszczą one ich dobre dotychczas relacje z otoczeniem, doprowadzają do tego, że dziecko naraża się w szkole, irytuje rodzinę, a wtedy dziecko (lub dorastający młody człowiek) zawstydzone zamyka się w sobie, bywa izolowane przez najbliższe otoczenie, co dodatkowo pogłębia stres i pogarsza jego sytuację"

 

Dla nauczycieli, którzy będą mieć w klasie uczniów z ogarniętej wojną Ukrainy - wiedza o możliwych konsekwencjach stresu pourazowego u dzieci - jest bardzo ważna. Niesłychanie istotne jest poznanie tych mechanizmów psychologicznych, by lepiej zrozumieć i umieć pomóc takiemu dziecku. Objawy stresu, bodźce, które jej wywołują, proponowane rozwiązania - tego dowiemy się z tej publikacji. Ważne jest, by w porę dostrzec ciężkie urazy psychiczne u dziecka. Wówczas poprzez odpowiednie postępowanie można oszczędzić dziecku wiele cierpienia w późniejszym życiu. Urazy wojenne są jednymi z najbardziej dotkliwych i wymagają szczególnej uwagi ze strony całego otoczenia dziecka. Szczególnie, że często rodzice wymagają również pilnej pomocy. 

 

Rozdział trzeci skupia się na postępowaniu z dzieckiem dotkniętym urazem psychicznym. Dostajemy wskazówki do pracy z dziećmi w każdym wieku. Autor podpowiada nam jaką przyjąć postawę wobec dziecka, które jest krótko po traumatycznym zdarzeniu. Jak się z nim porozumiewać? Pomimo bariery językowej bardzo ważna jest obecność drugiego człowieka i wsparcie - przekazywane w każdej formie. Niezbędna jest atmosfera bezpieczeństwa. Należy odnosić się ze zrozumieniem i szacunkiem do emocji dziecka. Wszyscy, którzy już dzisiaj potrzebują fachowej literatury związanej z tym tematem, zapraszam do sięgnięcia do tę publikację.

 

Książkę można zamówić i wypożyczyć w Pedagogicznej Bibliotece Wojewódzkiej im. Józefa Lompy w Katowicach, Filii w Będzinie.