10 minut i 38 sekund na tym dziwnym świecie

"Właśnie zrozumiała, że nawet jeśli życie nikogo nie traktowało równo, śmierć zachowywała się jeszcze gorzej."

 

Leila nie żyje. Jej ciało już jest martwe, ale mózg jeszcze pracuje. Pozostało 10 minut i 38 sekund zanim zgaśnie na zawsze. Tylko tyle albo aż tyle, by przywołać ostatnie wspomnienia z własnego życia. Życia niezwykle trudnego i zakończonego przedwcześnie. Leila została zamordowana. Była prostytutką w Stambule. Ale kim była zanim to wszystko się wydarzyło? O tym właśnie jest ta opowieść. 

 

"Czasem miejsce, w którym czujesz się najbezpieczniej, jest dla ciebie najmniej odpowiednie." 

 

Powieści Elif Shafak to piękne, mądre, przepełnione nostalgią  i zmuszające do refleksji nad życiem narracje. Świat w nich ukazany jest brutalnie rzeczywisty i baśniowo zjawiskowy. I wszystko to razem jest w cudowny sposób połączone. Czyta się je, a raczej rozkoszuje każdym słowem w zadumie i bez pośpiechu.  Nie jestem obiektywna, gdyż proza Elif Shafak to moja top lista czytelnicza. A poziom literacki tej autorki jest najlepszą rekomendacją jej publikacji. 

 

"Musimy robić co w naszej mocy, aby żyło nam się lepiej. Jesteśmy to sobie dłużni. Ale w dążeniu do tego celu trzeba pamiętać, aby nie krzywdzić innych." 

 

"10 minut i 38 sekund na tym dziwnym świecie" jest zapisem ostatnich chwil życia. Każda minuta przywołuje inne wspomnienie. Wspomnienia są niechronologiczne, mózg Leili pomału obumiera. Wracają obrazy z dzieciństwa, wczesnej młodości, z ostatnich lat. Wyrywkowo, krok po kroku rysuje się przed nami obraz życia tej młodej kobiety. Te migawki z życia pozwalają czytelnikowi przenieść się w czasie i wraz z bohaterką przeżywać na nowo wydarzenia z jej życia. Leila wspomina konkretne sytuacje, bliskie jej osoby oraz smaki i zapachy. To charakterystyczny zabieg w twórczości Elif Shafak. Stambuł tętni i pulsuje życiem w jej powieściach. 

 

"Żal jest jak jaskółka. (...) Pewnego dnia budzisz się i myślisz, że cię opuścił, ale on tylko przeniósł się w inne miejsce i grzeje piórka. Prędzej czy później wróci i ponownie zagnieździ się w twoim sercu."

 

Oprócz historii życia Leili, poznajemy też losy jej piątki przyjaciół. Są to postacie bardzo wyraziste, a przez swą odmienność nieakceptowane i odrzucone przez społeczeństwo. To ważny wątek, który oprócz trudnej sytuacji kobiet na świecie, pokazuje również jak odbiera się  prawo ludziom do bycia sobą. Przyjaźń w tej powieści stanowi ważny element. Ważniejszy niż miłość, która boleśnie odebrana, nie zdołała w pełni rozkwitnąć. To opowieść również o samotności. Samotności w wielkim mieście, samotności we własnej rodzinie i samotności w momencie śmierci.

"Było coś dziwnie krzepiącego w tym, jak różne kultury przyjmowały podobne zwyczaje i melodie, oraz w tym, jak na całym świecie ludzie znajdowali pocieszenie w ramionach swoich ukochanych, kiedy doskwierało im cierpienie."

 

W powieści mamy zestawione dwa skrajnie różne od siebie światy. Pierwszy to tradycyjny muzułmański dom, gdzie rządzi patriarchat, a prawa kobiet nic nie znaczą. W takim domu Leila spędziła pierwsze lata swojego życia. Uciekła stamtąd w wielki świat. Drugi to życie w wielkomiejskim, wielokulturowym Stambule. Dlaczego Leila zdecydowała się na taki radykalny krok, jakim była ucieczka z domu? Co się wydarzyło w jej rodzinie? Jaki los ją spotkał w Stambule? Zachęcam do sięgnięcia po tą wyjątkową książkę, nie będziecie zawiedzeni. To piękna, nostalgiczna opowieść o kobiecie we współczesnym świecie. Warto wyruszyć w tą literacką podróż i zanurzyć się w tej niezwykłej opowieści. Życzę miłej lektury!

 

"Na ziemi, gdzie sprawiedliwość często przychodziła za późno, jeśli w ogóle, wielu obywateli szukało zemsty na własną rękę, odpłacając za cierpienie jeszcze większym cierpieniem."